Περί «Βλαχοδημάρχων»

Από το Αντάμωμα των Βλάχων το 2011 στο Μέτσοβο (Χορευτικό Πολιτιστικού Συλλόγου Ανηλίου)

 

H δήλωση του Αλέξη Τσίπρα για τους «βλαχοδημάρχους ΝΔ και ΠΑΣΟΚ», ευαισθητοποίησε τα αντανακλαστικά μιας σειράς εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά και όσων κατά περίσταση δηλώνουν Βλάχοι, πέραν φυσικά εκείνου του πολιτικού συστήματος που, βρήκε την ευκαιρία – έτσι νόμισε τουλάχιστον – να την αξιοποιήσει αναλόγως.

Ανάμεσα στα άλλα, περισπούδαστη αλήθεια, ήταν και η παρέμβαση του Δημάρχου Μετσόβου Νίκου Τσομπίκου, υπεραμυνόμενου της σύγχρονης Μητρόπολης των Βλάχων, των «ιερών και οσίων» τους.

Όμως, η συζήτηση για τους Βλάχους, δεν είναι ζήτημα «κατ’ αποκοπή», ούτε προσαρμοζόμενη σε καλούπια πολιτικών αντιπαραθέσεων και πολιτικής εκμετάλλευσης.

Η συζήτηση θα είχε νόημα αν, για παράδειγμα, εννοούσαμε ότι απαιτείται να βρούμε τρόπους σωτηρίας της βλάχικης γλώσσας και όχι του «ιδιώματος» που αρέσκονται να λένε όσοι αυτοπροβάλλονται ως ιεραπόστολοι των Βλάχων.

Θα είχε νόημα αν, εννοούσαμε στην πράξη την διατήρηση της πολιτιστικής τους ταυτότητας και όχι απλά του φολκλόρ, της μουσικής τους ιστορίας, της ανάδειξης της ιστορικής τους διαδρομής χωρίς υστεροβουλίες, χωρίς φτιασιδώματα, αλλά με σεβασμό και ερευνητικό ενδιαφέρον στην πορεία των αιώνων.

Οι Βλάχοι μεγαλούργησαν τόσο στον ελλαδικό χώρο όσο και τον ευρύτερο βαλκανικό. Οι Έλληνες Βλάχοι, αποτέλεσαν τον βασικό κορμό πάνω στον οποίο βασίστηκε το χτίσιμο του Ελληνικού Έθνους. Η ιστορία άλλωστε το αποδεικνύει διαχρονικά.

Επομένως κανείς δεν μπορεί να διαφωνήσει ούτε με την ιστορική τους διαδρομή, ούτε με τη συνεισφορά τους, πνευματική, πολιτισμική, εθνική.

Η ίδια η ταυτότητα των Βλάχων αναδεικνύεται, εν τέλει, μέσα στη σύγχρονη κοινωνία μας, με τις συμπεριφορές και πρακτικές που εφαρμόζονται .

Ο όρος «βλάχος» άλλωστε, χρησιμοποιήθηκε πάντοτε από ημιμαθείς διαμορφωτές της κοινής γνώμης, υπηρέτες ενός συστήματος που συνθλίβει την ιδιαιτερότητα και αγνοεί την Ιστορία,  ως συνώνυμος του Έλληνα χωριάτη.

Ο Βλάχος είναι μεγάλος και τρανός όταν χρησιμοποιείται αναλόγως και «μουσειακό είδος» υπό εξαφάνιση όταν η συζήτηση εμβαθύνει, στην ιστορική του διαδρομή, τη γλώσσα και τις πολιτισμικές του αξίες.

Οι «Βλαχοδήμαρχοι» συνεπώς, έχουν κάθε λόγο να διαμαρτύρονται και να εξανίστανται όταν τους προσδιορίζουν με τρόπο που απαξιώνει την καταγωγή και όχι τη συμπεριφορά και την πολιτική πρακτική τους.

Έχουν όμως και την ίδια υποχρέωση να είναι και Βλάχοι, εκτός από Δήμαρχοι, με ότι αυτό συνεπάγεται για τον δικό τους αγώνα ώστε αφενός η Ιστορία να μην παραχαράσσεται και αφετέρου να προστατεύεται στην πράξη.

Τα λοιπά, είναι για εσωτερική κατανάλωση…